برق صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

برق صنعتی به برق سه‌فاز استفاده شده در کارخانه‌ها و مراکز صنعتی گفته می‌شود. این جریانات فشار قوی برای تولید توان و گشتاور‌های بالا توسط ماشین‌ها مصرف می‌شود. مجموعه اجزای برق سه فاز در واقع عناصر الکتریکی هستند که برای کنترل، قطع و وصل و انتقال برق سه‌فاز در تابلو‌های برق، صنعت و یا مثلاً […]

برق صنعتی

برق صنعتی به برق سه‌فاز استفاده شده در کارخانه‌ها و مراکز صنعتی گفته می‌شود. این جریانات فشار قوی برای تولید توان و گشتاور‌های بالا توسط ماشین‌ها مصرف می‌شود. مجموعه اجزای برق سه فاز در واقع عناصر الکتریکی هستند که برای کنترل، قطع و وصل و انتقال برق سه‌فاز در تابلو‌های برق، صنعت و یا مثلاً تجهیزات پله برقی شهری به کار رفته‌اند. برق سه‌فاز بیشتر در مراکز صنعتی و تابلوبرق‌ها استفاده می‌شود؛ اما قسمت‌های برق و تأسیسات در ساختمان‌های مسکونی نیز از حوزه‌هایی هستند که از برق سه‌فاز بهره زیادی می‌برند.

نیروگاه‌ها دو نوع برق به صورت  صنعتی و خانگی تولید و توزیع می‌کنند. جریان برق مورد نیاز کارخانه‌های صنعتی سه‌فاز و ولتاژ آن 380 ولت است. در واقع این نوع برق  شامل مدارهای توزیع و انتقال برق سه‌فاز بوده و با تجهیزات مختلفی پیاده‌سازی می‌شود.

 

مهندس برق در حال کار برروی تابلو برق

 

بیشتر بخوانید: اتوماسیون صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

تجهیزات برق صنعتی

کنتاکتور

کنتاکتور تجهیزی برای حفاظت و قطع و وصل جریان است. این عنصر الکتریکی تقریباً در همه تابلو برق‌های صنعتی و ساختمانی برای قطع و وصل کردن خودکار برق استفاده می‌شود. از طریق کنتاکتور‌ها با ظرفیت‌های مختلف می‌توانیم جریان‌های تک‌فاز و سه‌فاز را قطع و وصل کنیم. کنتاکتور از سه قسمت اصلی تشکیل شده است. بخش‌های اصلی کنتاکتور محفظه، بوبین و تیغه هستند. همچنین در برخی از مدل‌های  کنتاکتور  از رله حرارتی و تیغه کمکی نیز برای افزایش کارایی کنتاکتور استفاده می‌شود.

 رله بی‌متال

رله بی‌متال برای محافظت از موتور‌های صنعتی سه‌ فاز استفاده می‌شود. عنصر بی‌متال از موتور الکتریکی در برابر اضافه بار حفاظت می‌کند. ساختار بی‌متال دو فلز غیر هم‌جنس است که به یکدیگر متصل شده‌اند. کارکرد این عنصر الکتریکی بر اثر انبساط حرارتی است. دو فلز تیغه که بهم چسبیده‌اند ضریب انبساط حرارتی متفاوتی دارند از این رو بر اثر داغ شدن، بی متال خم شده و باعث قطع شدن اتصال می‌شود.

 کلید مینیاتوری

برای محدود کردن جریان الکتریکی و قطع و وصل آن از کلید مینیاتوری استفاده می‌شود. کلید‌های مینیاتوری بسیار پرکاربرد هستند. مکانیزم عملکرد فیوزهای مینیاتوری به دو شکل بی‌متال و مغناطیسی است. کلید‌های مینیاتوری بر اثر ایجاد اضافه بار یا خطاهای دیگر مدار مانند اتصالی‌ به صورت خودکار جریان را قطع کرده و مانع از آسیب دیدن قطعات روی مدار می‌شود.

کلید اتوماتیک

برای حفاظت مدار از اتصال کوتاه و موج شدید جریان از کلید اتوماتیک استفاده می‌شود. عملکرد کلید اتوماتیک برای حفاظت مدار در برابر اضافه بارهای شدید بسیار حیاتی است. این عنصر الکتریکی در صورت ایجاد جریان هجومی شدید و یا اتصال کوتاه و نشت جریان بلافاصله به صورت اتوماتیک مدار را خاموش می‌کند. در صورت عدم محافظت اصولی از مدارهای روشنایی، ماشین‌های صنعتی و کابل‌هایی که روی مدار وجود دارند بر اثر جریان‌های شدید ناگهانی دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌شوند.

 کلید حرارتی

محافظت و ایمنی تجهیزات گران‌قیمت روی مدار اهمیت بسیار بالایی دارد. در صورت عدم توجه کافی به این موضوع آسیب‌های جدی که بر اثر جریان‌های هجومی و نوسانات شدید به ماشین‌آلات وارد می‌شود در نهایت هزینه‌های سرسام آوری برای مجموعه صنعتی خواهد داشت. یکی از عناصر الکتریکی که دقت و اثربخشی بالایی دارد کلید حرارتی است. این عنصر الکتریکی از دیگر تجهیزات برق صنعتی است که برای محافظت از مدار و امنیت ماشین‌ها عملکرد خیلی خوبی نشان داده است. این کلید‌ به صورت حرارتی جریان را قطع می‌کند؛ در برخی مدل‌ها به صورت مغناطیسی این کار را انجام می‌شود.

 

تجهیزات برق صنعتی

 شاسی

ارسال فرمان قطع و وصل به کنتاکتور‌ها و رله‌ها از طریق شاسی انجام می‌شود. این تجهیز با توجه به نوع فرمانی که ارسال می‌کند دارای شکل ظاهری، رنگ و قطر متنوعی است.

ترمینال ریلی

ترمینال ریلی تجهیزی برای اتصال ایمن تجهیزات برق سه فاز است. این ترمینال‌ها به صورت دو یا چند طبقه تولید می‌شوند. انواع فشاری و معمولی ترمینال ریلی نیز در بازار وجود دارند. این ترمینال‌ها به نظر عناصر الکتریکی ساده‌ای هستند اما در حقیقت جلوی بسیاری از ایرادات و اتفاقات مدار را با ایجاد اتصالات ایمن می‌گیرند. اتصالات نامناسب خصوصاً در برق فشار قوی آسیب‌های ناگواری را در پی دارد. گذشته از ایمنی استفاده از ترمینال‌های ریلی و نصب و جداسازی آسان از تابلوبرق محبوبیت این عنصر الکتریکی را افزایش داده است.

پرکاربردترین ابزارها در برق صنعتی

 PLC

کنترل‌کننده منطقی قابل برنامه‌ریزی، یا پی‌ال‌سی از عناصر اصلی رشته برق و اتوماسیون صنعتی است و در بسیاری از مجموعه‌ها در فرآیندهای تولیدی مانند خطوط مونتاژ اتوماسیون و ماشین‌های الکتریکی استفاده می‌شود.ضریب ایمنی و اطمینان کارکرد عالی، سرعت بالا، قابلیت انتقال داده به سیستم‌های صنعتی و انعطاف‌پذیری خوب، باعث کارایی متنوع پی‌ال‌سی‌ها در برق غشار قوی شده است. در این میان اما در مورد پی ال سی که می توان گفت مغز متفکر و هسته اصلی یک اتوماسیون می باشد باید گفت که پی ال سی زیمنس یکی از بهترین و کارامد ترین پی ال سی ها می باشد که می توانید آن را از نمایندگی های زیمنس تهیه کنید.

 سیم و کابل

طبعاً انتقال جریان از طریق کابل‌ها انجام می‌شود. سیم‌ها و کابل‌های الکتریکی از عناصر اصلی و بسیار حیاتی سیستم‌های برق سه فاز به شمار می‌آیند. از قابلیت‌های مهم سیم و کابل که در هنگام انتخاب باید به آن توجه کنیم، قدرت تحمل جریان الکتریکی و دوام مطلوب آن در شرایط محیطی است. قابل ذکر است کابل‌ها در انواع فشار ضعیف، فشار متوسط و فشار قوی در برق صنعتی وجود دارند.

تابلوبرق صنعتی

تجهیزات الکتریکی مدار برای مدیریت و حفاظت بهتر در محفظه‌ای بنام تابلوبرق نصب می‌شوند.تابلوبرق قسمت‌های مختلفی دارد. بخش فرمان، بخش توزیع، بخش بانک خازن و بخش اصلی قسمت‌های مختلف یک تابلوبرق صنعتی را تشکیل می‌دهند.

تابلوبرق‌ها بر اساس شکل ظاهری، نوع ساخت، محل نصب و عملکرد به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. محبوب‌ترین تابلوبرق‌ها انواع تک‌فاز و سه‌فاز آن است.

 

مهندس برق

مهم‌ترین موارد کاربرد برق صنعتی چیست؟

عمده‌ترین کاربرد برق فشار قوی  در صنعت و ساختمان است. روشن کردن تجهیزات مختلف الکتریکی نیازمند برق است.استفاده بسیاری تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی مانند سنگ‌شکن‌ها، فون‌ها، هیتر‌های صنعتی، کانوایر‌ها و دستگاه‌های برش نیازمند برق سه‌فاز یا برق صنعتی است.

جمع بندی

برق صنعتی حیطه گسترده‌ای است که با استفاده از آن می‌توانیم انتقال جریان‌های سه‌فاز از شبکه به ماشین‌ها و موتورهای الکتریکی را به صورت ایمن و درست انجام دهیم. تجهیزات مختلفی در برق صنعتی استفاده می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها در این مقاله معرفی شدند.بسیاری از تجهیزات و لوازمی که تشکیل دهنده برق صنعتی می باشد که در این مطلب به آن اشاره شد توسط برند هایی مانند زیمنس که یکی از بهترین و معتبر ترین برند ها هستند تولید می شوند. اگر که شما قصد خرید از این برند معتبر را دارید به شما توصیه می کنیم این تجهیزات را از نمایندگی زیمنس تهیه کنید.

 

سیمی نصر ماد

منبع:nttinc